Είναι αδύνατον να κοιτάξουμε από ένα απώτατο μέλλον, εικοσιπέντε αιώνες μετά, πρός το παρόν μας και να αναγνωρίσουμε πιθανά ίχνη ύλης από την σημερινή μορφή των μνημείων της Ακροπόλεως. Είναι αδύνατον να γνωρίζουμε ποια θα είναι τότε η μορφή της ύλης του μαρμάρου που εμπεριέχεται σήμερα στις μορφές των μνημείων.

Αν σκεφτούμε τις τυχαίες πέτρες που ανασηκώσαμε και ψηλαφήσαμε περπατώντας γύρω από το βράχο της Ακροπόλεως ή τα μαρμάρινα βότσαλα που στροβιλίζονται νωθρά στις ακτές του Σαρωνικού μπορεί ελεύθερα να φανταστούμε ένα αόριστο μέλλον για την ύλη που εμπεριέχεται στις μορφές των σημερινών μνημείων. Στην τυχαία μορφή της κάθε πέτρας από το έδαφος της Αττικής εμπεριέχεται ιστορική ύλη, σαν αυτήν πού έχει γίνει ήδη σύμβολα και γλώσσα στους σφόνδυλους, τα κιονόκρανα, τις μετώπες του Παρθενώνα.

Η μορφοποίηση της ύλης είναι ένα προσωρινό πέρασμά της στη γλώσσα. Η ύλη εκφέρεται ως μορφή. Με την επαναφορά της στην τυχαιότητα του πετρώματος, η γλώσσα αποσύρεται. Τότε η ύλη, ίσως για απεριόριστο χρόνο, σιωπά.

Ο Manuel De Landa περιέγραψε τον υλικό πολιτισμό των οχυρώσεων και των πόλεων ως μια διαρκή εναπόθεση και οργάνωση της ανόργανης ύλης, ως έναν εξωσκελετό των κοινοτήτων και ως παραγωγή γεωλογίας. Ανάλογη διαδικασία λιθοποίησης (petrification) είναι αυτή, όπου ο ενδοσκελετός των σπονδυλωτών _αυτή η θαυματουργή παρείσφρηση της γεωλογίας στο εσωτερικό των σωμάτων_ επιστρέφει στο έδαφος ως βιογεωλογία.

Η ανθρωπογενής οργάνωση της ύλης, και η ως εκ τούτου άρθρωση λόγου, ας ειδωθεί μέσα σε αυτή την ευρεία διεργασία της λιθοποίησης. Η συνεχής επιτάχυνση αυτής της διεργασίας στην Ανθρωπόκαινο έχει κάνει τον γεωλογικό χρόνο να τρέχει με τους ρυθμούς του ιστορικού χρόνου. Η επιτάχυνση της παραγωγής μελλοντικών ερειπίων είναι ένδειξη για την οριστική απόσυρση της γλώσσας από την μορφή της ύλης.

Το έργο “Πλανήτες της Αττικής” είναι μια εγκατάσταση και βίντεο, που παρουσιάζει τυχαίες πέτρες πέριξ  της Ακροπόλεως σε αντίστιξη με τις σχεδιασμένη μορφή των μαρμάρων του Παρθενώνα ως εκδοχές της βιο-γεωλογίας της Αττικής.

Ζήσης Κοτιώνης

Εγκατάσταση,

Για την έκθεση “SYMBOLS”  του CITYLAB στο ΕΜΣΤ, Αθήνα 2021